اثرات هیپنوتیزم بر تعویض پانسمان

توضیحاتی درباره اثرات هیپنوتیزم بر تعویض پانسمان

اثرات هیپنوتیزم بر پانسمان و تعویض آن

تاثیر درمانی  غیر دارویی هیپنوتیزم بر تعویض پانسمان،  در بیماران باعث شده که با آرامش بیشتری برای تعویض پانسمان مراجعه کنند. داشتن احساس درد  علت اصلی است که بیماران از خدمات بهداشتی درمانی استفاده می کنند. وجود درد در بیماران دچار سوختگی در هنگام تعویض پانسمان، بسیار آزاردهنده و رنج آور می باشد.

هیپنوتیزم با کنترل استرس و اضطراب نقش مهمی در کنترل درد و بهبودی زخم ایفا می کند.

سوختگی

سوختگی یکی از رایج ترین آسیب های پوست می باشد. وابسته به دلیل و سطح آسیب، سوختگی می تواند در برخی افراد عواقب جدی سلامتی داشته باشد. این سوختگی ها باید با استفاده از مراقبت های پزشکی، درمان شود تا از ایجاد عوارض شدید و بروز مرگ جلوگیری شود.

سطوح سوختگی

سوختگی درجه ا: افراد دچار این نوع سوختگی، پوستی بدون تاول و قرمز دارند.

سوختگی درجه 2: در این افراد پوست کمی ضخیم می شود و تاول ایجاد می گردد.

سوختگی درجه 3: در این افراد قسمت وسیعی از پوست ضخیم شده و ظاهری سفید و چرمی شکل می یابد.

سوختگی درجه 4: در این سوختگی همه علائم سوختگی درجه 3 ایجاد می شود. همچنین به تاندون ها و استخوان ها نیز آسیب می رسد.

چرا تعویض پانسمان اضطراب را به همراه دارد؟

 برخی از بیماران دچار سوختگی مجبور هستند، هر روز پانسمان خود را تعویض کنند که موجب ایجاد اضطراب  بالایی در آنها می گردد. افزایش اضطراب  باعث می شود که مشکلاتی در روند درمانی، از نظر جسمی و روانی ایجاد گردد. همچنین داشتن اضطراب موجب افزایش شدت درد بیمار، در زمان تعویض پانسمان گردد.

هیپنوتیزم چیست؟

هیپنوتیزم یک روش موثر در درمان است که شاخه ای از علم  روانشناسی می باشد. به این دلیل که از هیچ داروی شیمیایی در  این روش استفاده نمی شود، بدون عارضه به سلامتی بیمار کمک می کند.

 از روش هیپنوتیزم برای درمان بسیاری از مشکلات روانی، اختلالات عاطفی و هیجانی استفاده می شود.

هیپنوتیزم یک نوع حالت تغییر یافته از هوشیاری می باشد که با تلقین پذیری همراه است. تلقین ها در سطح بالا، موجب شکل گیری یک توهم مثبت یا منفی می گردد.

هیپنوتیزم با ایجاد توهم منفی موجب می شود تا بیمار از درک و فهم  چیزهایی که در حالت عادی درک می کند، ناتوان گردد. بنابراین احساس درد ندارد. کورتکس کمربندی پیشین  سر و  کورتکس حسی اولیه، در  تاثیر حسی ادراک درد دخالت دارند.

روش کار

در یک توصیفی نیمه آزمایشی،  مطالعه بر روی  30 نفر بیمار با سوختگی درجۀ 2  که در بیمارستان امام رضا ( ع ) مشهد، در بازه زمانی ماه مهر تا ماه اردیبهشت سال 1395 بستری بودند،  به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل  انجام شد. در هر دو گروه، برای مدت زمان  یک هفته نمره های میزان اضطراب بیمار  قبل و بعد  از تعویض پانسمان، با کمک پرسشنامۀ اضطراب درد مخصوص سوختگی (BSPAS) مورد سنجش قرار  گرفت.  بیماران گروه آزمایش در هنگام تعویض پانسمان، تحت القای هیپنوتیزمی قرار گرفتند و در پایان  کار  برای تجزیه و تحلیل اطلاعات  از تحلیل کوواریانس یک راهه و در یک سطح معنادار (01/0p<) استفاده شد.

مراحل کار

1. مطالعه بر روی 30 مرد دچار سوختگی  صورت گرفت.
2. همتا سازی نمونه های دو گروه بیمار، بر اساس متغیرهایی مانند سن فرد، میزان تحصیلات، شغل فرد، متاهل یا مجرد بودن و درصد سوختگی انجام شد.
3. معیارهایی مورد نظر برای قرار گرفتن در گروه های آزمایش و کنترل، بر پایه قرار داشتن در رده سنی 20 تا 50 سال، داشتن سوختگی درجه دو، الزامی بودن تعویض پانسمان در هر روز، داشتن قدرت تکلم مناسب، نداشتن بیماری های سایکوتیک و خلقی، اعتیاد نداشتن، اقدام به خودکشی نکرده باشند، نداشتن تفاوت لهجه و زبان با درمانگر،  بود.
4. شدت درد در زمان تعویض پانسمان به وسیله مقیاس VAS اندازه گیری می شد. این مقیاس دارای خطی ده سانتیمتری است که از نقطه صفر یا زمان بی دردی تا نقطه 10 یعنی درد غیر قابل تحمل مندرج شده است. در مراحل کار از بیمار خواسته می شد تا سطح درد خود را بر روی این خط مشخص کند. این مقیاس شدت درد در مطالعات زیادی  به کار گرفته شده است و نتایج قابل قبولی کسب شده است.
5. به همین صورت بعد از تعویض پانسمان، هم میزان شدت درد بر روی مقیاس دیداری درد، ارزیابی می شد.
6. این اندازه گیری ها برای هر دو گروه آزمایش و کنترل انجام می گردید.
7. اندازه گیری برای مدت یک هفته انجام شد.
8. بیماران هر دو گروه، درمان های داروئی خود را که شامل 20 میلی گرم کتامین وریدی بولوس بود، را دریافت می کردند.
9. نمره درد بیماران قبل از آزمون و بعد از القای هیپنوتیزمی یادداشت می شد.
10. بعد از پایان یافتن القای هیپنوتیزمی در جلسه اول، به بیمار یک نوار صوتی خود هیپنوتیزمی با صدای متخصص بیهوشی با سابقه کاری 25 سال هیپنوتراپی داده می شد تا در مدت زمان بستری بودن در بیمارستان هر زمان که نیاز به بی دردی داشت، تحت نظر درمانگر از آن استفاده کند.

نتیجه هیپنوتیزم و تعویض پانسمان

نتایج کسب شده نشان می داد که  تفاوت معناداری بین نتایج  قبل از آزمون و بعد از آزمون گروه آزمایش وجود دارد . این تفاوت  آشکار بین نتایج بعد از آزمون گروه آزمایش و گروه کنترل  مشاهده می شد، در حالی که میان  نتایج قبل از آزمون گروه کنترل و آزمایش تفاوت چشمگیری وجود نداشت.  لازم به ذکر است که میان نتایج کسب شده از مرحله  قبل از آزمون و بعد از آزمون گروه کنترل تفاوت زیادی  وجود نداشت.

نتیجه گیری

1. نتایج به دست آمده ، بیانگر این نکته مهم هستند که هیپنوتیزم  بر کاهش اضطراب بیمار در حین  تعویض پانسمان سوختگی، تاثیرگذار می باشد.
2. درد مزمن یک پدیده پیچیده است که به وسیله یک روش درمان به سختی می توان آن را مدیریت کرد.
3. همراه بودن روش های غیردارویی مانند هیپنوتیزم در کسانی که دچار سوختگی شده اند، منافع روانشناختی و کلینیکال زیادی را دارد.
4. کاهش اضطراب و درد این بیماران باعث شد که میزان مصرف دارو در این بیماران کاهش یابد، بهبودی زخم ها سریعتر انجام شود، سیستم ایمنی این بیماران تقویت شود و نیاز به خدمات روانپزشکی کاهش یابد.
5. آموزش هیپنوتیزم به پرسنل درمان واقع در بخش سوختگی و استفاده در مورد بیماران، موجب کاهش درد جسمی بیماران و رنج روانشناختی در آنان شد.

مشکلات مطالعه هیپنوتیزم و تعویض پانسمان

1. سختی مراحل اجرای کار
2. سختی پژوهش در محیط بیمارستان
3. انجام تعویض پانسمان در یک زمان برای همه ی بیماران
4. وجود اختلالات روانشناختی در بیماران دچار سوختگی
5. ابتلا به افسردگی در بیماران تحت آزمایش و کاهش تمرکز و نداشتن انگیزه کافی بیمار