آرام سازی فک بر سوختگی

 توضیحاتی درباره آرام سازی فک بر سوختگی

آرام سازی فک برای کاهش اضطراب درد بیماران دچار سوختگی، بسیار موثر می باشد. افرادی که دچار سوختگی شده اند، در زمان تعویض پانسمان اضطراب بالایی دارند. افزایش اضطراب در زمان انجام پانسمان، بخش جدایی ناپذیر پروسه درمان مبتلایان به سوختگی می باشد. متاسفانه استفاده از داروهای ضد اضطراب برای کاهش و کنترل این نوع اضطراب، موثر واقع نمی شود.

درمانگر با استفاده از روش آرام سازی فک که روشی موثر و غیردارویی برای کنترل استرس و اضطراب، محسوب می شود، به روند درمانی بیماران دچار سوختگی کمک می کنند.

مطالعه انجام شده جهت تعیین اثر آرام سازی فک بر اضطراب درد سوختگی

 این تحقیق، يک «کارآزمايي باليني تصادفي»  است که همراه  با گروه کنترل  انجام شد. .  100 بيمار دچار سوختگي که به مرکز سوختگی شهيد مطهري تهران، در بازه زماني تير ماه تا دي ماه سال  1388 مراجعه کرده بودند، با روش نمونه گيري آسان انتخاب شدند و به طور تصادفي به شيوه Minimization، در دو گروه آزمون  و کنترل قرار گرفتند.    .

بیماران گروه آزمون پیش از ورود به اتاق پانسمان، ابتدا روش آرام سازي فک را برای مدت زمان  20 دقيقه تمرين کردند. اطلاعات جمع آوری شده  به وسیله  مقياس اضطراب درد مخصوص سوختگي (BSPAS)  اندازه گیری شد . داده ها  توسط  آمار توصيفي و تست هاي کاي دو، تي مستقل و وابسته  و  تست دقيق فيشر به وسیله  نرم افزار SPSS v.17  ارزیابی  و مورد بررسی دقیق قرار گرفت. شدت درد بیمار با مقیاس دیداری درد اندازه گیری می شد.

شرایط ورود به مطالعه آرام سازی فک بر سوختگی

• این افراد در رده سنی 18 سال تا 60 سال قرار داشتند.
• این افراد حدود 9 تا 35 درصد از سطح بدنشان دچار سوختگی شده بود.
• این افراد دچار سوختگی درجه 1 یا درجه 2 و یا درجه 3 سوختگی بودند.
• این افراد توانایی قدرت تکلم داشتند.
• بیماران با زبان فارسی صحبت می کردند.
• بیماران دچار سوختگی غیر عمد شده بودند.
• این افراد با روش های معمول  مرکز سوختگی  پانسمان می شدند.
• این بیماران در مرحله حاد سوختگی قرار داشتند، یعنی در بازه زمانی 48 الی 72 ساعت بعد از زمان سوختگی یا  از زمان سوختگی  تا پیش از بسته شدن زخم
• سوختگی این افراد، در قسمت صورت و گردن نباشد.

10- فرد مبتلا به سوختگی دچار اختلالات روانی از گذشته تا زمان مطالعه نباشد.

• فرد مورد نظر مبتلا به اختلالات نورولوژیک نباشد.
• بی حسی در بخش های درگیر سوختگی وجود داشته باشد.
• نداشتن مشکلات شدید شنوایی
• عدم وجود مشکلات شدید بینایی
• توانایی همکاری با درمانگر

شرح  مداخله

گروه آزمون آرام سازی فک را انجام دادند. از افراد گروه خواسته شد که در حالت نیمه نشسته  بر روی تخت قرار بگیرند. سپس برای مدت زمان 20 دقیقه  کارهای زیر را انجام دهند:

• به فک پایین اجازه داده تا به آهستگی به طرف پایین بیاید مثل اینکه فرد می خواهد خمیازه ای کوچک بکشد.
• فرد باید زبان خود را آرام و بدون حرکت در کف دهان نگه دارد.
• فرد باید لب های خود را شل کند.
• بیمار باید به آهستگی و به صورت منظم نفس بکشد. مراحل دم، بازدم و استراحت را کامل انجام دهد.
• بیمار نباید در زمان تمرین صحبت کند و به کلمات فکر کند.

با استفاده از 4 معیار، مهارت نمونه ها در به کار گرفتن مداخله،  به وسیله محقق ارزیابی می شود که هر کدام 2 امتیاز دارد. این معیارها عبارتند از: آرام بودن صورت، صحبت نکردن، اخم نکردن و داشتن تنفس های آرام.

اگر تعداد امتیاز نمونه ها 7 امتیاز از 8 امتیاز باشد، بیمار مهارت لازم برای به کار بردن مداخله را داشته است.

یافته ها

 يافته ها  درباره تاثیر آرام سازی فک بر سوختگی، بیانگر تفاوت آماري معناداري میان اضطراب  درد  پیش و پس از مداخله در گروه آزمون بود. همچنين بعد از مداخله،  میان اضطراب  درد پس از پانسمان در گروه های آزمون و کنترل تفاوت چشمگیری مشاهده شد. تفاوت آماري معناداري میان اضطراب درد پس از مداخله و پیش و پس از پانسمان در گروه آزمون  دیده نشد.

نتيجه گيري

درمانگران مي توانند با استفاده از روش آرام سازي فک، که روشي بسیار آسان و کم هزينه مي باشد، میزان اضطراب  درد بيماران دچار سوختگي را کاهش دهند.

 رابطه آرام سازی فک و درد سوختگی

آرام سازی فک علاوه بر کاهش اضطراب درد، می تواند از  بروز عواقب جسمي و رواني ناشي از سوختگی جلوگیری کند.

 پيشنهاد مي شود، تاثير این روش بر اضطراب درد بیمارانی که مشکلاتي به غیر از  سوختگي هم دارند و روش هاي درماني رنج آور و دردناک  را تحمل مي کنند، مورد بررسي  و تحقیق قرار گيرد.

کاهش درد سوختگی با آرام سازی فک

آرام سازی فک می تواند شدت درد  پانسمان را در افراد دچار سوختگی به طور چشمگیری کاهش دهد. بهتر است برای تاثیر بیشتر این روش درمانی، مدت زمان جلسات تمرین آرام سازی فک را افزایش دهید.  با این روش سرعت بهبود زخم ها افزایش می یابد.

سوختگی

سوختگی یکی از بدترین آسیب هایی می باشد که افراد آن را تجربه می کنند. سوختگی های وسیع و شدید موجب وارد شدن صدمات روحی و جسمی قابل توجه می گردد. علاوه بر این به خانواده و جامعه  خسارت مالی فراوانی تحمیل می گردد. شایع ترین عارضه سوختگی ایجاد عفونت است.

افراد دچار سوختگی ممکن است، بعد از سوختگی دچار اختلالات روانی شدید و اضطراب بعد از سانحه شوند. اگر سوختگی به چهره فرد آسیب رسانده باشد، باعث انزوای فرد خواهد شد.

کودکان بیشتر از سایر رده های سنی دچار سوختگی های غیر عمد می شوند.  میزان سوختگی در میان زنان بیشتر از مردان است ولی آسیب جدی سوختگی در میان مردان بیشتر از زنان می باشد.

سوختگی های شدید یکی از عوامل مهم مرگ و میر در دنیا می باشد.  عفونت های ایجاد شده در بیماران مبتلا به سوختگی شدید، موجب می شود تا باکتری ها در محل زخم  رشد کنند. از بین رفتن پوست در محل سوختگی، قرار گرفتن لایه های زیرین پوست در مقابل محیط، ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن  به دلیل شوک وارد شده، طولانی بودن روند درمان سوختگی، بستری شدن برای زمانی طولانی، آلودگی های بیمارستانی، عدم خونرسانی مفید به بافتهای سوخته و زخم های ناشی از سوختگی، موجب ایجاد عفونت های خونی شده که منجر به مرگ فرد می شود.

درد تعویض پانسمان  موجب بروز عوارضی مانند، مشکلات گوارشی عصبی، زخم معده، اضطراب، افسردگی، استرس زیاد، کاهش قند خون، کاهش فشار خون، شوک های عصبی و از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع می شود.